Одредени состојки присутни во ултра-преработената храна сè повеќе се поврзуваат со сериозни здравствени проблеми.
Ултра-преработената храна (UPF), која сочинува повеќе од 70 проценти од снабдувањето со храна во Соединетите Американски Држави, е богата со натриум, рафинирани шеќери, нездрави масти и хемиски адитиви.
Овие производи, кои претрпеле индустриска преработка, станаа клучен дел од секојдневната исхрана, но сè повеќе истражувања укажуваат на нивните негативни ефекти врз здравјето, пишува Њујорк пост.
Адитивите можат да влијаат на очекуваното траење на животот
Неодамнешна студија ја поврза честата консумација на UPF со зголемен ризик од голем број сериозни здравствени проблеми, вклучувајќи кардиоваскуларни заболувања, рак, дебелина, дијабетес тип 2, па дури и предвремена смрт. Истражувачите предупредуваат дека долготрајната консумација на овие намирници може да има значително влијание врз очекуваното траење на животот.
Најновото истражување спроведено во Германија, објавено во угледното научно списание eClinicalMedicine, даде подлабок увид во влијанието на ултра-преработената храна (UPF) врз здравјето, со посебен акцент на улогата на одредени адитиви во зголемувањето на ризикот од предвремена смртност.
Во студијата учествувале 187.000 испитаници на возраст меѓу 40 и 75 години, кои воделе детален дневник за својата исхрана. Просечната возраст на учесниците била 58 години, а 57 проценти биле жени. Станува збор за една од најголемите студии од ваков вид, која дава вредни сознанија за врската помеѓу адитивите во храната и негативните здравствени последици.
Во просек, ултра-преработената храна сочинувала околу 20 проценти од вкупниот дневен внес на храна на испитаниците вклучени во студијата. Во текот на 11-годишното следење, регистрирани се приближно 10.200 смртни случаи, а анализата на податоците покажала јасна врска помеѓу консумирањето на одредени адитиви во таквата храна и зголемениот ризик од предвремена смрт.
Петте најопасни состојки
Истражувачите издвоиле пет главни групи состојки кои покажале најсилна врска со ризикот од смртност: ароми, засилувачи на вкус, бои, вештачки засладувачи и разни форми на шеќер. Меѓу најпроблематичните идентификувани адитиви се глутаматот и рибонуклеотидите (кои го подобруваат вкусот), ацесулфамот, сахаринот и сукралозата (вештачки засладувачи), како и технолошки помагала како што се средства за згуснување, стврднување и стабилизирање. Исто така, се истакнуваат адитивите за шеќер – фруктоза, инвертен шеќер, лактоза и малтодекстрин – чие присуство е исто така поврзано со поголем здравствен ризик.
Интересно е што единствената група адитиви што покажаа можен заштитен ефект врз здравјето беа супстанциите што се користат во прехранбената индустрија за згуснување и постигнување желатинозна текстура во храната, како што е пектинот. За разлика од другите адитиви, нивната консумација е поврзана со помал ризик од предвремена смрт.
Научниците претпоставуваат дека причината за ова е токму пектинот – природна влакнеста супстанца што се наоѓа во овошјето и често се користи во производи како што се џемови и мармалади. Пектинот може да помогне во варењето, да ги намали нивоата на лош холестерол и да помогне во одржувањето на стабилни нивоа на шеќер во крвта, што сето тоа придонесува за подобро целокупно здравје.
Не се пронајдени асоцијации со модифицирани масла, извори на протеини или влакна. „Истражувањата покажаа дека не сите состојки на ултра-преработената храна се подеднакво штетни – додека некои се јасно поврзани со зголемен ризик од смртност, други не покажаа никаква значајна поврзаност“, наведуваат авторите на студијата во своите заклучоци и нагласуваат дека овие наоди претставуваат важен прв чекор во идентификувањето на адитиви кои треба да бидат приоритет во мерките за јавно здравје, како и во идните истражувања кои треба подетално да ги објаснат нивните ефекти врз здравјето на луѓето.
Иако претходно беа изразени сомнежи за состојките на ултра-преработената храна, авторите на оваа студија истакнуваат дека нивното истражување е првото што детално ја анализира поврзаноста на специфични адитиви со ризикот од предвремена смрт.
Сепак, тие нагласуваат дека анализата се базира на пријавени податоци за навиките во исхраната на учесниците, што е ограничување. Затоа, тие повикуваат на дополнителни истражувања кои би можеле да ги потврдат и продлабочат нивните резултати.
